Delen via:

Veelgestelde vragen

De SWAB is een wetenschappelijke stichting die richtlijnen en handvatten voor de behandeling van infectieziekten voor artsen en apothekers opstelt. De stichting is niet ingericht voor publiekscommunicatie en mag ook geen individueel (behandel-) advies geven. Wij hebben de meest gestelde vragen voor u verzameld. Voor overige vragen kunt u terecht bij het SWAB secretariaat via onderstaand contactformulier.

A-teams
  • Het SWAB A-team register is bedoeld voor leden van antibioticateams (A-teams) in Nederlandse ziekenhuizen. Alle A-teams in Nederland staan geregistreerd in het A-team register van de SWAB.

    Bent u lid van een A-team in een ziekenhuis? Klik hier en schrijf u in voor het A-Team register. Uw gegevens worden veilig verwerkt en gekeurd door het SWAB secretariaat. Indien uw gegevens aanvulling vereisen nemen we contact met u op via het door u ingevulde e-mailadres.

    Wilt u zich uitschrijven of uw gegevens wijzigen binnen het A-team register? In de A-team nieuwsbrief die u van ons ontvangt, staat onderin een link waarmee u uw gegevens kunt beheren. Lukt het niet om uw gegevens via de website te wijzigen? Neem dan contact op met het SWAB secretariaat via het contactformulier op onze website. 

    Bij eventuele overige vragen over het A-team register kunt u ook contact opnemen met het SWAB secretariaat.

  • In de A-team nieuwsbrief die u van ons ontvangt, staat onderin een link waarmee u uw gegevens kunt beheren. Lukt het niet om uw gegevens via de website te wijzigen? Neem dan contact op met het SWAB secretariaat via het contactformulier op onze website. 

    Bij eventuele overige vragen over het A-team register kunt u ook contact opnemen met het SWAB secretariaat.

COVID-19
  • We ontvangen sinds het begin van de COVID-19 pandemie dagelijks veel berichten, vragen en suggesties van het brede publiek, gerelateerd aan COVID-19/SARS-CoV-2. Tot nu toe was onze insteek om elk bericht te beantwoorden. Dit is i.v.m. het toenemende aantal berichten inmiddels niet meer haalbaar.

    De SWAB is een wetenschappelijke stichting die richtlijnen en handvatten voor de behandeling van infectieziekten voor artsen en apothekers opstelt. De stichting is niet ingericht voor publiekscommunicatie en mag ook geen individueel (behandel-) advies geven.

    Inkomende berichten van niet vakinhoudelijk betrokkenen worden wel gelezen, maar enkel beantwoord indien we dit als noodzakelijk beschouwen. Wij danken u voor uw begrip.

  • De leidraad ‘Medicamenteuze behandeling voor patiënten met COVID-19 (infectie met SARS–CoV-2)’ wordt met nauwe betrokkenheid van diverse medisch-wetenschappelijke verenigingen inhoudelijk afgestemd. Deze is dan ook op de hoogte van het proces en de planning hierover. U kunt dus het beste, indien hiertoe noodzaak is, bij uw beroepsvereniging vragen naar de laatste stand van zaken. Omdat het een complex proces betreft die zorgvuldig wordt uitgevoerd kan het soms enkele weken duren tot de update gepubliceerd wordt.

    Aanpassing van het document vindt plaats als er belangrijke nieuwe medisch-wetenschappelijke inzichten zijn die het advies veranderen. De redactiegroep volgt in samenwerking met de FMS de wetenschappelijke literatuur nauwlettend en evalueert de resultaten op korte termijn en stelt zo nodig de leidraad bij. Verversen van de webpagina https://swab.nl/nl/covid-19 voor gebruik wordt daarom altijd aanbevolen.  

  • Hiervoor verwijzen wij u door naar onderzoeksliteratuur. De studies/onderzoeken waarnaar wordt verwezen in het leidraad 'Medicamenteuze behandeling voor patiënten met COVID-19 (infectie met SARS–CoV-2)' zijn opgenomen in de referentielijst, deze is openbaar en kunt u vinden via https://swab.nl/nl/covid-19. De SWAB is een wetenschappelijke stichting die richtlijnen en handvatten voor de behandeling van infectieziekten voor artsen en apothekers opstelt. De stichting is niet ingericht voor publiekscommunicatie. Inkomende berichten van niet vakinhoudelijk betrokkenen worden wel gelezen, maar enkel inhoudelijk beantwoord indien we dit als noodzakelijk beschouwen. Wij danken u voor uw begrip.

  • We ontvangen sinds het begin van de COVID-19 pandemie dagelijks veel berichten met suggesties gerelateerd aan COVID-19/SARS-CoV-2. Tot nu toe was onze insteek om elk bericht te beantwoorden. Dit is i.v.m. het toenemende aantal berichten inmiddels niet meer haalbaar. De SWAB is een wetenschappelijke stichting die richtlijnen en handvatten voor de behandeling van infectieziekten voor artsen en apothekers opstelt. De stichting is niet ingericht voor publiekscommunicatie. Inkomende berichten van niet vakinhoudelijk betrokkenen worden wel gelezen, maar enkel inhoudelijk beantwoord indien we dit als noodzakelijk beschouwen. Wij danken u voor uw begrip.

    De redactiegroep volgt in samenwerking met de FMS de wetenschappelijke literatuur nauwlettend, evalueert de resultaten op korte termijn en stelt zo nodig de richtlijn bij. Verversen van de webpagina voor gebruik wordt aanbevolen https://swab.nl/nl/covid-19

  • De SWAB redactiegroep kan alleen resultaten van studies die voldoen aan de gebruikelijke medisch-wetenschappelijke standaards verwerken in de richtlijn.

  • Interview (juni 2020) 
    Dr. M. de Boer (voorzitter SWAB) is door de NOS geinterviewd over de behandeling van COVID-19. Lees hier het artikel op NOS.nl. 

    Interview (mei 2020) 
    Dr. M. de Boer (voorzitter SWAB) is door NU.nl geinterviewd over de medicamenteuze behandelopties bij patiënten met COVID-19 (infecties met SARS-CoV-2). Lees hier het artikel op NU.nl. 

    Op onze webpagina SWAB in de media leest u meer artikelen over antibioticabeleid voor het algemene publiek. 

Journalisten & media
  • De SWAB staat journalisten en redacteuren graag te woord. U kunt bij ons terecht voor allerlei inhoudelijke vragen over antibiotica, antibioticabeleid, antibioticaresistentie, en vragen over standpunten en diensten van de SWAB.

    U komt met ons in contact via het contactformulier, wij nemen dan zo snel mogelijk contact met u op. Om uw verzoek snel en zo efficiënt mogelijk te beantwoorden en de - qua achtergrond - meest geschikte persoon te kiezen, lezen wij in uw bericht graag het volgende terug:

    1. Over welk onderwerp gaat uw vraag?
    2. Welke vragen heeft u precies?
    3. Wat is de aanleiding, achtergrond en context?
    4. Voor welk medium is het bedoeld?
    5. Vorm interview (telefonisch, videobellen en/of face to face)
    6. Tijdsduur interview
    7. Uw contactgegevens

     N.B. Nalezen op feitelijke juistheid is obligaat.

CRG (Commissie Richtlijnen Gevoeligheidsbepalingen)
  • Afleiden van de gevoeligheid voor een antibioticum van het resultaat van de gevoeligheidsbepaling van een ander antibioticum.

    In sommige gevallen kan de gevoeligheid van een antibioticum afgeleid worden van een ander antibioticum, zodat dit niet apart getest hoeft te worden. Dat staat dan vermeld in de EUCAST breekpunten- tabel. In die gevallen is dit onderzocht en zijn er data die dit onderbouwen.

    Soms kan je zowel gevoeligheid als resistentie afleiden. Een voorbeeld is cefoxitine bij S. aureus, waarvan de gevoeligheid voor verschillende penicillines en cefalosporines afgeleid kan worden.

    In andere gevallen wordt een antibioticum gebruikt als screeningstest voor resistentie. Als de screening negatief is, kunnen bepaalde antibiotica zonder testen gevoelig gerapporteerd worden. Echter als de screening positief is, moeten deze antibiotica wel apart getest worden. Een voorbeeld is tetracycline bij S. pneumoniae. Indien tetracycline gevoelig is getest, kunnen doxycycline en minocycline ook als gevoelig gerapporteerd worden; indien tetracycline resistent is, moeten deze middelen apart getest worden of als resistent gerapporteerd worden.

    Dit afleiden van antibiotica kan echter alleen toegepast worden als het vermeld staat in de EUCAST tabel. Als het niet vermeld staat, is het niet onderzocht en/of niet onderbouwd door data. Zo moeten bijvoorbeeld bij Bacteroides spp. amoxicilline-clavulaanzuur en piperacilline-tazobactam separaat getest worden, en kan je bij Corynebacterium spp. amoxicilline gevoeligheid niet van penicilline gevoeligheid afleiden.

  • Bij het uitvoeren van gevoeligheidsbepalingen voor Haemophilus influenzae is het erg belangrijk dat de agar platen goed droog zijn. Wanneer de platen te vochtig zijn, zullen de zones moeilijk af te lezen zijn omdat de wazig en niet scherp begrensd zijn. Om de platen goed droog te laten zijn, kan het helpen om ze een week van tevoren al uit plastic verpakkingen te halen. Als een plaat nodig is die te nat is, kan de plaat gedurende 15 minuten zonder deksel in de 35°C stoof gelegd worden. Wanneer een isolaat een ongebruikelijke gevoeligheid heeft en herhaald wordt is het aan te raden om een echt goed droge plaat te gebruiken.

    Het is bekend dat cefuroxim bij een Haemophilus influenzae problemen geeft in de test. Er is momenteel geen oplossing voor het probleem. Het probleem doet zich alleen voor wanneer de stam een zone van <12 mm heeft voor benzylpenicilline. Indien de benzylpenicilline zone >12mm, kan de cefuroxim als S worden gerapporteerd. Dit is ongeacht de uitslag van eventueel extra gelegde cefuroxim-disk.

  • Via de SWAB website kunt u een vraag aan de CRG stellen door het contactformulier in te vullen. Relevante vragen die veel worden gesteld, zullen we vermelden op de CRG webpagina. Wij streven ernaar om u binnen 4 weken te voorzien van een reactie.

    De CRG geeft geen individuele behandeladviezen (of uitleg hiervan) aan patiënten omdat er geen behandelrelatie kan bestaan volgens de WGBO (wet geneeskundige behandelovereenkomst). Voor individuele vragen adviseren wij daarom patiënten contact op te nemen met hun eigen behandelend specialist of huisarts. Deze kan altijd - indien nodig - specifieke vragen die niet door hem/haar zelf beantwoord kunnen worden overleggen met een specialist op dat gebied, of een verwijzing tot stand brengen.

SWAB-ID
  • De SWAB heeft sinds 2006 een nationaal antibioticaboekje/antibioticaformularium samengesteld waarin adviezen worden gegeven voor therapie en profylaxe van de gangbare infectieuze ziektebeelden, en waarin ook de belangrijkste eigenschappen van alle antimicrobiële middelen te vinden zijn. Het SWAB-ID is vrij toegankelijk via onze website www.swab-id.nl. De adviezen voor volwassenen zijn gebaseerd op de bestaande nationale evidence-based richtlijnen en het beleid in de opleidingsziekenhuizen. De ziektebeelden zijn in principe gerangschikt op ‘orgaansysteem’. Voor die gevallen waar dit niet het gezochte ziektebeeld oplevert, biedt de ’zoek’ knop meestal wel uitkomst.

    In de nieuwe editie 3.0, gelanceerd in januari 2019, is er naast een deel voor volwassen patiënten ook een deel voor kinderen. Het kinderdeel is samengesteld door de werkgroep antibioticabeleid bij kinderen, onderdeel van de sectie pediatrische infectieziekten en immunologie (SPII) van de Nederlandse Vereniging voor Kindergeneeskunde (NVK). U kunt van het volwassenendeel naar het kinderdeel schakelen via de switch die linksboven te vinden is op  www.swab-id.nl.

  • Jazeker! Zowel de kinder- als de volwassenadviezen van het landelijke formularium zijn vrij toegankelijk via www.swab-id.nl.
    U kunt ook een licentie aanschaffen voor een lokale antibioticaformularium waarbij u/uw ziekenhuis of instelling zelf het antibioticaformularium beheert. De landelijke adviezen kunt u binnen uw ziekenhuis of instelling zelf aanpassen. Zo kunt u de dosering voor een antibioticum zelf aanpassen naar 4dd i.p.v. 3dd zoals vermeld in het landelijke formularium. Ook heeft u de mogelijkheid om de adviesregels na filtering een lokale eigen volgorde te geven.

    Heeft u interesse in een lokale licentie van het antibioticaformularium of wilt u meer informatie ontvangen? Neem dan contact op met het SWAB secretariaat via het contactformulier op onze website.

  • Het landelijke antibioticaboekje is een elektronisch antibioticaboekje van de SWAB en is vrij toegankelijk via onze website www.swab-id.nl. Er is enkel een web-versie van het nationale boekje  (deze versie is geschikt voor iPhone/Android). Er is geen applicatie, PDF of papieren versie.

  • Het SWAB-ID wordt gehost door IDMCore. Het melden van storingen kan via de helpdesk van IDMCore, zij zijn van 8.30 tot 17.30 bereikbaar op het e-mail adres support@idmalert.com. Buiten kantoortijden kan de helpdesk alleen voor spoedeisende gevallen van prioriteit 1 en 2 worden gebruikt via het support telefoonnummer zoals vermeld op http://idmcore.com/contacts/.

    Technische vragen met betrekking tot het lokale SWAB-ID (aanmelden redacteur, inloggegevens, doorlinken, foutmelding e.d.) kunt u sturen naar het SWAB-ID support team via support@idmalert.com. In de tabel hieronder leest u meer over prioriteit 1, 2 en 3 en de bijbehorende reactietijd.

    Inhoudelijke vragen en suggesties met betrekking tot een advies in het landelijke antibioticaformularium www.swab-id.nl, kunt u ons sturen via het contactformulier op onze website (kies als onderwerp “Antibioticaboekje / SWAB-ID”). Om uw bericht zo snel en efficiënt mogelijk te verwerken ontvangen wij graag de URL en een print screen van het advies op de desbetreffende webpagina, ook dit kunt u via ons contactformulier doorgeven. Uw bericht wordt vervolgens inhoudelijk beoordeeld door de redactieraad van het SWAB-ID, het kan ongeveer 2-3 maanden duren voordat een advies is aangepast binnen het nationale antibioticaformularium/SWAB-ID. 

    Administratieve, financiële en overige vragen met betrekking tot het landelijke en lokale SWAB-ID (aanmelden contactpersoon, facturen, aanmelden voor een lokale SWAB-ID e.d.)  kunt u richten aan het SWAB secretariaat via het contactformulier op onze website (kies als onderwerp “Antibioticaboekje / SWAB-ID”).

    Toelichting
    Responstijd Tijd waarbinnen telefonisch of per e-mail gereageerd wordt
    Start oplossing Tijd waarbinnen probleemoplossing wordt gestart
    Streven oplossing gerealiseerd De termijn waarbinnen het probleem in principe opgelost zal zijn. Dit kan een ‘workaround’ zijn, indien de uiteindelijke oplossing te veel tijd kost. In uitzonderlijke gevallen kan de tijd tot oplossen van het probleem langer zijn als gevolg van zeer hoge complexiteit of een afhankelijkheid van andere partijen waar IDMC geen contractuele afspraken mee heeft.

     

      Toelichting Actie lokale licentienemer
    Prioriteit 1: Business stand-still

     • SWABID in zijn geheel niet beschikbaar of voor grote groep gebruikers niet beschikbaar

     • Bedrijfskritisch proces werkt in zijn geheel niet

     • Geen workaround beschikbaar

    Neem contact op met het SWAB-ID support telefoonnummer van IDMCore zoals vermeld op http://idmcore.com/contacts/
    Prioriteit 2: Major problem

     • SWABID is deels beschikbaar

     • Grote groep kan niet normaal werken maar er is een workaround beschikbaar

     • Proces is bedrijfskritisch

    Neem contact op met het SWAB-ID support telefoonnummer van IDMCore zoals vermeld op http://idmcore.com/contacts/
    Prioriteit 3: Problem

     • SWABID grotendeels beschikbaar

     • Beperkte groep kan een beperkte functionaliteit niet goed gebruiken

     • Proces is niet bedrijfskritisch

     • Er is een workaround beschikbaar of er kan tijdelijk zonder de functionaliteit gewerkt worden

    Neem contact op met het SWAB-ID support emailadres support@idmalert.com van IDMCore
    Prioriteit 4: Minor problemen

     • SWABID is beschikbaar voor alle gebruiker

     • Er zit een kleine verstoring in SWABID maar gebruiker kan werken, eventueel met een workaround

    Neem contact op met het SWAB-ID support emailadres support@idmalert.com van IDMCore

     

    Reactietijd
       Responstijd  Start oplossing  Streven oplossing gerealiseerd
    Prioriteit 1: Business stand-still  < 15 min  Direct  < 4 uur
    Prioriteit 2: Major problem  < 30 min  < 2 uur

     < 1 werkdag

     < 4 uur evaluatie moment

    Prioriteit 3: Problem  < 1 uur  < 1 werkdag  < 3 werkdagen
    Prioriteit 4: Minor problem  < 4 uur  onderling overleg  onderling overleg

    Conform IDMC SLA (service level agreement) 2020

  • Fijn dat u ons op de hoogte brengt! Vul ons contactformulier in om ons hierover een bericht te sturen. Om uw bericht zo snel en efficiënt mogelijk te verwerken horen wij graag concreet wat er volgens u niet correct is. Tevens ontvangen wij graag de URL en een print screen van het advies op de desbetreffende webpagina, ook dit kunt u via ons contactformulier doorgeven. Uw bericht wordt vervolgens inhoudelijk beoordeeld door de redactieraad van het SWAB-ID, het kan ongeveer 2-3 maanden duren voordat een advies is aangepast binnen het nationale antibioticaformularium/SWAB-ID. 

NethMap
  • Helaas is het voor de NethMap 2024 editie niet mogelijk om een hard copy exemplaar te bestellen, deze editie is uitsluitend online beschikbaar. Echter, hard copy exemplaren van eerdere NethMap-uitgaven kunnen nog wel besteld worden (zolang de voorraad strekt). Als u interesse heeft in een oudere editie, dan kunt u hiervoor contact met ons opnemen via het contactformulier.

Onderwijs
  • Jazeker, leuk dat u uw onderwijs wilt aanmelden bij ons! Heeft u als doel het verbeteren van antibioticabeleid door medische professionals? Onderschrijft u de SWAB doelstellingen en onderwijst u de SWAB richtlijnen? Neemt u dan contact op met het secretariaat van de SWAB via het contactformulier. Wij streven ernaar uw verzoek binnen vier weken te beoordelen en een terugkoppeling te geven.

Overige
  • De SWAB geeft geen individuele behandeladviezen (of uitleg hiervan) aan patiënten omdat er geen behandelrelatie kan bestaan volgens de WGBO (wet geneeskundige behandelovereenkomst). Voor individuele vragen adviseren wij daarom patiënten contact op te nemen met hun eigen behandelend specialist of huisarts. Deze kan altijd - indien nodig - specifieke vragen die niet door hem/haar zelf beantwoord kunnen worden overleggen met een specialist op dat gebied, of een verwijzing tot stand brengen.

  • Begin 2017 zijn alle activiteiten van de WIP gestaakt. De richtlijnen van de WIP worden aangeboden via de volgende website: https://www.rivm.nl/werkgroep-infectie-preventie-wip.


Contactformulier

Bent u zorgprofessional en heeft u het antwoord op uw vraag hierboven niet kunnen vinden? Stel hier uw vraag, wij streven ernaar om u binnen 4 weken te voorzien van een reactie.

Technische vragen m.b.t. het SWAB-ID kunt u sturen naar support@idmalert.com
Zie ook onze website www.swab.nl/nl/swab-id-helpdesk voor meer informatie over de SWAB-ID helpdesk.

Stichting Werkgroep Antibioticabeleid

De Stichting Werkgroep Antibiotica Beleid (SWAB) is in 1996 opgericht op initiatief van de Vereniging voor Infectieziekten, de Nederlandse Vereniging voor Medische Microbiologie en de Nederlandse Vereniging voor Ziekenhuisapothekers. De SWAB beoogt de kwaliteit van het antibioticagebruik in Nederland te optimaliseren teneinde een bijdrage te leveren aan de beheersing van resistentie-ontwikkeling en aan beperking van de kosten en andere negatieve effecten van antibioticagebruik.

Blijf op de hoogte →

SWAB maakt gebruik van cookies

In onze privacy statement leest u meer over ons cookiebeleid.