Publicaties

De SWAB publiceert naast richtlijnen ook diverse andere documenten. Hieronder treft u een overzicht aan.

• Antibioticaboekje
Sinds juni 2006 is SWAB-ID, het nationale elektronische antibioticaboekje van de SWAB. De Stichting heeft hierover een artikel gepubliceerd in het NTvG, klik hier voor het artikel. Het nationale antibioticaboekje geeft adviezen op het gebied van therapie en profylaxe aangaande de gangbare infectieuze ziektebeelden zoals die worden gezien in het ziekenhuis. Ook zijn de belangrijkste eigenschappen van alle
antimicrobiële middelen erin te vinden. Het SWAB-ID is te vinden via www.swab-id.nl.


• Jaarverslag
Jaarlijks wordt een verslag gemaakt van de lopende en afgesloten SWAB activiteiten en projecten. Lees hier verder:
- Jaarverslag 2018
- Jaarverslag 2019
- Jaarverslag 2020
- Jaarverslag 2021
- Jaarverslag 2022
- Jaarverslag 2023


• NethMap
Jaarlijks verschijnt een rapport waarin de gegevens van lopende surveillance van humaan antibioticagebruik en resistentieontwikkeling in Nederland (NethMap) gepresenteerd worden. NethMap komt tot stand in een samenwerking tussen de Stichting Werkgroep Antibioticabeleid (SWAB) en het Centrum Infectieziektenbestrijding (CIb) van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM). Sinds 2012 worden in dit rapport ook de gegevens van veterinair antibioticagebruik en resistentieontwikkeling (MARAN) gepubliceerd.


• Nieuwsbrieven A-team
De SWAB werkgroep Antimicrobial Stewardship is in oktober 2015 opgericht. Deze werkgroep coördineert alle activiteiten op het gebied van Antimicrobial Stewardship in Nederland en onderhoudt de contacten op dit gebied met de inspectie voor gezondheidszorg en het Ministerie voor Volksgezondheid, Welzijn en Sport. Daarnaast is de werkgroep verantwoordelijk voor de ‘Praktijkgids Antimicrobial Stewardship’ die bedoeld is als hulpmiddel voor A-teams bij het opzetten van een Antimicrobial Stewardshipprogramma in hun ziekenhuis. De werkgroep brengt nieuwsbrieven uit, deze zijn hieronder te vinden:
- Nieuwsbrief A-teams - December 2015
- Nieuwsbrief A-teams - September 2016
- Nieuwsbrief A-teams - Mei 2017
- Nieuwsbrief A-teams - Januari 2018
- Nieuwsbrief A-teams - November 2018
- Nieuwsbrief A-teams - Februari 2020

• Praktijkgids Antimicrobial Stewardship in Nederland
Antimicrobial stewardship is internationaal erkend als een van de belangrijkste beheersmaatregelen bij de beteugeling van antimicrobiële resistentie. De bedoeling is dat ieder ziekenhuis in Nederland eind 2015 over een goed functionerend antimicrobial stewardshipprogramma en een Antibioticateam (A-team) beschikt. De ‘Praktijkgids Stewardship’ is bedoeld als hulpmiddel voor A-teams in oprichting bij het opzetten van een antimicrobial stewardshipprogramma in hun ziekenhuis. Het is een handleiding met suggesties hoe de verschillende elementen van een stewardshipprogramma vormgegeven kunnen worden en wat de voorwaarden zijn om een A-team te kunnen laten functioneren, met inachtneming van de lokale situatie. 
- Praktijkgids SWAB - Antimicrobial Stewardship in Nederland (NL)
- Practice guide SWAB - Antimicrobial Stewardship in the Netherlands (ENG)
- Juridisch kader A-team activiteiten / Maart 2018

• Resistentie Surveillance Standaard
De kwaliteit van de surveillance gegevens bepaalt in hoge mate de bruikbaarheid van surveillance in bovengenoemde zin. Surveillancegegevens (indit geval zijn dat de resultaten van gevoeligheidsbepalingen) die op verschillende plaatsen en op verschillende tijdstippen door diverse groepen onderzoekers verzameld worden, dienen immers betrouwbaar te zijn en onderling vergelijkbaar. Een vorm van standaardisatie van de toegepaste suveillancemethoden is dan onvermijdelijk. Hiertoe heeft de SWAB deze Surveillance Standaard ontwikkeld. Hoewel de SWAB Surveillance Standaard geen officiële richtlijn is van één der bovengenoemde Verenigingen, gaat het bestuur van de SWAB er vanuit dat de Standaard gebruikt zal worden als richtsnoer door personen en instanties die, althans in Nederland, de surveillance van antibiotica-resistentie ter hand (zullen) nemen of daar verantwoordelijk voor zijn. Bij het voorbereiden van concrete surveillance projecten of – systemen is deze Standaard goed bruikbaar.
- Resistentie Surveillance Standaard


• Richtlijnen
De Stichting Werkgroep Antibioticabeleid (SWAB) publiceert sinds 1998 richtlijnen voor het gebruik van antibiotica in ziekenhuizen, met als doel het antibioticabeleid te optimaliseren en zo een bijdrage te leveren aan de beheersing van kosten en van resistentieontwikkeling. De richtlijnen zijn bedoeld als leidraad voor de ziekenhuiscommissies die lokale antibioticaboekjes opstellen.


• SWAB adviezen over actuele antibioticabeleid vraagstukken
SWAB brengt regelmatig adviezen uit over actuele vraagstukken. Klik hier om alle SWAB adviezen te zien.  


• Visiedocument
Op verzoek van IGZ heeft de SWAB in 2012 een visiedocument opgesteld waarin de volgende vragen worden beantwoord.

1. Welk beleid ten aanzien van antibiotica in ziekenhuizen en in de eerstelijn is nodig om de behandelbaarheid van infecties bij patiënten zo lang mogelijk te waarborgen?
2. Welke maatregelen met betrekking tot voorschrijven, gebruik en monitoring van antibiotica zijn nodig om de toenemende resistentie tegen antibiotica te beteugelen?

In het document wordt een aantal richtlijnen voorgesteld om het restrictief gebruik van antibiotica te bevorderen.
Lees hier verder:
- Visiedocument SWAB 2012
- Reactie IGZ op Visiedocument SWAB 2012
- Toelichting op de website Medisch Contact door oud SWAB-voorzitter Prof. dr. J. Prins